Huidbescherming tegen de zon

Wat doet de zon met uw huid? 

Zonlicht is belangrijk voor uw gezondheid. Zonlicht zorgt voor warmte, een goed humeur, sterke botten en tanden, en voor de aanmaak van vitamine D in uw lichaam. Toch moet u ook oppassen voor de zon. Zonlicht bevat namelijk ultraviolette straling (UV-straling). Ook in zonne-apparatuur (zonnebank, solarium) zit UV-straling. Door de zon en zonne-apparatuur kunt u huidschade oplopen. UV-straling veroorzaakt vroegtijdige huidveroudering. Ook kan uw huid verbranden door UV-straling, wat weer huidkanker kan veroorzaken. Daarom is het belangrijk om uw huid te beschermen tegen teveel UV-straling.

Symptomen van huidschade door UV-straling

Verbranding (zonnebrand)

Door de zon maken bepaalde huidcellen pigment aan. Pigment geeft uw huid een bruine kleur, maakt uw huid dikker en beschermt uw huid tegen UV-straling. Maar uw huid moet wel de kans krijgen om pigment op te bouwen. Als u uw huid plotseling of langdurig blootstelt aan UV-straling, kan uw huid verbranden. Symptomen van zonnebrand zijn:

• rode, pijnlijke, soms gezwollen huid
• blaren, misselijkheid, koude rillingen, koorts, braken, hoofdpijn, hartkloppingen (bij ernstige huidverbranding)

Vroegtijdige huidveroudering

UV-straling veroorzaakt vroegtijdige huidveroudering. Symptomen van huidveroudering door UV-straling zijn:

• rimpels, lijnen, groeven
• zichtbare adertjes
• pigmentvlekken (bruine ‘ouderdomsvlekken’)
• gelige huidskleur

Huidkanker

UV-straling en zonnebrand kunnen huidkanker veroorzaken. Symptomen van huidkanker zijn bijvoorbeeld:

• vlekken
• ruwe of eczeemachtige plekken
• bultjes of zweertjes
• veranderende moedervlekken

Oorzaken van huidschade door UV-straling

Zonlicht bevat UV-straling (ultraviolette straling). Er zijn drie soorten UV-straling. UV-A en UV-B kunnen uw huid beschadigen. UV-C is het krachtigst, maar deze UV-straling bereikt de aarde niet. Alle UV-straling waaraan u in uw leven bent blootgesteld, wordt in het ‘geheugen’ van uw huid opgeslagen. Daarbij geldt dat een lichte huid extra gevoelig is voor UV-straling. Er zijn drie soorten huidbeschadiging: huidverbranding, huidkanker en vroegtijdige huidveroudering. 

Oorzaken van zonnebrand (huidverbranding) en huidkanker

De ‘zonkracht’ ofwel ‘UV-index’ geeft de sterkte van de UV-straling aan. In Nederland varieert de zonkracht van 0 (geen UV-straling) tot 8 (maximale UV-straling). Rond de evenaar en in de bergen kan de zonkracht wel 15 zijn. Hoe hoger de zonkracht, hoe sneller uw huid verbrandt. Door zonnebrand kan het DNA (genetisch materiaal) van uw huidcellen beschadigen. Beschadigde huidcellen kunnen uitgroeien tot kankercellen en tumoren: huidkanker. Er bestaan verschillende soorten huidkanker. De bekendste zijn: basaalcelcarcinoom, plaveiselcelcarcinoom en melanoom. 

Let op: De zonkracht is niet af te meten aan de temperatuur! De zonkracht hangt af van de zonnestand, de ozonlaag, bewolking, vocht of stof in de atmosfeer en weerkaatsing. Op koele, zonnige dagen kan de zonkracht sterker zijn dan op warme dagen. De website van het KNMI toont dagelijks de actuele zonkracht.

Oorzaken van vroegtijdige huidveroudering

Ieder mens krijgt te maken met een verouderende huid. Hoe snel en hoeveel uw huid veroudert, hangt samen met erfelijke factoren, uw etnische afkomst en uw leefstijl (voeding, roken, gewicht, klimaat, luchtverontreiniging). Huidveroudering kan ook vroegtijdig optreden. Onherstelbare huidbeschadiging door UV-straling is een belangrijke oorzaak van vroegtijdige huidveroudering. Dan vertoont uw huid verouderingstekenen terwijl u daarvoor nog te jong bent. 

Huidschade door UV-straling voorkomen

Het is belangrijk om uw huid te beschermen tegen UV-straling.

• Gebruik het hele jaar door een dagcrème met UV-bescherming, ook in de winter!
  • Kies een dagcrème die is afgestemd op uw huidtype. Bijvoorbeeld: voor gevoelige huid of droge huid.
• Smeer uw huid in met een anti-zonnebrandmiddel (‘zonnebrandcrème’) als u de zon in gaat. 
  • Gebruik een hoge beschermingsfactor (UV-factor). Hoe lichter uw huid, hoe hoger de beschermingsfactor moet zijn. Kies minstens factor 30.
  • Kies speciale anti-zonnebrandmiddelen bij speciale omstandigheden als watersport of wintersport. 
  • Smeer uw huid dik in. Anders wordt de beschermingsfactor niet gehaald.
  • Smeer uw huid vooraf in: een half uur voordat u in de zon komt. 
  • Smeer uzelf elke 2 uur opnieuw in én na elke zwempartij. 
  • Smeer uzelf ook in op een koele dag. Bij een lagere temperatuur kan de zonkracht (UV-straling) toch hoog zijn.
• Ga liever in de schaduw zitten dan in de zon. Vermijd de zon zeker tussen 12 en 15 uur. Dan is de UV-straling het hoogst.
• Draag bedekkende (en eventueel UV-werende) kleding en een zonnehoed of pet. Kies een zonnebril met UV-werende glazen.

Let op: De kwetsbare kinderhuid moet extra beschermd worden tegen UV-straling!

Huidschade door UV-straling behandelen

Huidschade door UV-straling kan niet ongedaan worden gemaakt. Wel zijn bepaalde behandelingen mogelijk bij verbranding (zonnebrand), huidkanker en vroegtijdige huidveroudering.

Verbrande huid (zonnebrand) behandelen

• Bij lichtere verbranding (1e-graads en 2e-graads) kunt u uw huid koelen met een natte koude handdoek, aftersunlotion en/of verkoelende crème. Paracetamol of aspirine helpen tegen de pijn. 
• Ga bij ernstige verbranding (3e-graads en 4e-graads) een kwartier onder een lauwwarme douche staan. Drink veel water: 2 tot 3 liter per dag. Schakel medische hulp in voor behandeling van uw huid.

Huidkanker behandelen

• Niet-uitgezaaide huidkanker is vaak goed te behandelen met bevriezing, een operatie, bestraling, curettage (wegschrapen) en dichtschroeien, lichttherapie, immuuntherapie (afweeropwekkende medicijnen) of chemotherapie-met-crème (celdodende medicijnen).
• Uitgezaaide huidkanker wordt meestal behandeld met bestraling, een operatie en/of een chemokuur.

Vroegtijdige huidveroudering behandelen

Sommige gevolgen van vroegtijdige huidveroudering kunnen minder zichtbaar worden gemaakt met:

• make-up
• peeling: huidbehandeling waarbij een dun laagje huid wordt verwijderd
• laserbehandeling: huidbehandeling die huidvernieuwing stimuleert
• plastische chirurgie, bijvoorbeeld ooglidcorrectie of facelift

Zonnebeschermingsproducten kopen bij BENU

De beste anti-zonnebrandproducten voor kinderen en volwassenen van de merken Eucerin, Avene, La Roche-Posay en Vichy vindt u in uw BENU Apotheek en in de BENU Webshop.